ABD Vergi Sistemi Nasıl Çalışır? (2024 Detaylı Rehber)
Amerika Birleşik Devletleri'nde vergi sistemi, dünya çapında en karmaşık sistemlerden biri olarak kabul edilir. Federal, eyalet ve yerel düzeylerde uygulanan çeşitli vergi türleri, mükellefler için büyük bir karmaşıklık yaratabilir.
Amerika’da şirket kurmak veya işletme devralmak istiyorsanız Amerikan vergi sistemini iyi bilmelisiniz. Zira yapılabilecek yanlışlar geri dönüşü olmayan hatalara sebep olabilir. Rehberimizde, ABD vergi sisteminin nasıl çalıştığını anlamak isteyenler için detaylı bir rehber sunacağız.
ABD Vergi Sistemi Nasıl Çalışır?
ABD vergi sistemi üç ana seviyede vergi toplamaktadır: federal, eyalet ve yerel. Federal vergiler, tüm ülke genelinde uygulanır ve genellikle gelir, satış ve mülk vergileri şeklinde olur.
Eyalet vergileri, her eyaletin kendine has yasalarına göre değişiklik gösterir ve bu da her eyalette farklı vergi yükümlülükleri oluşturur. Yerel vergiler ise genellikle ilçe veya şehir bazında toplanır ve çoğunlukla mülk vergileri şeklindedir.
1) Federal Vergi Sistemi
Federal vergi sistemi, Amerika Birleşik Devletleri'nde federal hükümet tarafından yürütülen ve yönetilen vergilendirme sürecidir. İlgili sistem, federal düzeyde gelirlerin toplanması için kurulmuş çeşitli vergi türlerini içerir.
En yaygın federal vergiler arasında gelir vergisi, şirketler vergisi, sosyal güvenlik ve Medicare vergileri (FICA), sermaye kazançları vergisi ve miras (estate) vergisi bulunur.
a. Gelir Vergisi:
Amerika Birleşik Devletleri'nde, hem bireyler hem de şirketler, kazandıkları gelir üzerinden federal gelir vergisi öderler. Vergi, gelir artışına paralel olarak artan oranlarda progresif bir şekildedir.
Sistem, daha yüksek gelir gruplarının, gelirlerinin daha büyük bir yüzdesini vergi olarak ödemelerini sağlar, böylece vergi yükü gelir düzeyine göre dağıtılır.
b. Vergi Dilimleri ve Oranları:
2024 yılı için bireysel gelir vergisi oranları %10'dan başlar ve %37'ye kadar çıkar. Oranlar, mükellefin toplam kazancına ve vergi beyannamesinde belirtilen medeni duruma (bekar, evli birlikte, evli ayrı, başkanın dul eşi) göre belirlenir.
Vergi dilimleri, mükelleflerin adil bir şekilde vergilendirilmesini sağlamak için tasarlanmıştır, yani daha yüksek gelire sahip bireyler daha yüksek oranlarda vergilendirilir.
c. Vergi Beyannamesi:
ABD'de tüm mükellefler, geçmiş yılın kazançlarını ve yapılan giderleri detaylandıran bir vergi beyannamesi doldurmalıdır. Vergi beyannameleri, genellikle her yıl 15 Nisan tarihine kadar Internal Revenue Service (IRS)’ye sunulmalıdır. Beyanname, mükelleflerin vergi yükümlülüklerini hesaplamak ve varsa vergi iadelerini belirlemek için kullanılır.
2. IRS (Maliye Hizmetleri İdaresi)
Internal Revenue Service (IRS), Amerika Birleşik Devletleri'nde federal vergilerin toplanmasından sorumlu ana hükümet kurumudur. IRS, vergi kanunlarını uygulamak, vergi toplamak, vergi iadelerini işlemek ve vergi mükellefleriyle ilgili sorunları çözmekle görevlidir. Ek olarak, vergi kanunlarına uygunluğu denetler ve vergi kaçakçılığı ile mücadele eder.
3. Eyalet ve Yerel Vergiler
ABD'de her eyalet kendi vergi sistemini yürütür ve bu, eyaletten eyalete büyük farklılıklar gösterir. Örneğin, Florida ve Texas gibi bazı eyaletler gelir vergisi almazken, California ve New York gibi diğer eyaletler yüksek oranlarda gelir vergisi alır.
Eyalet vergileri, genellikle eyaletin finansal ihtiyaçlarına göre belirlenir ve okullar, itfaiye hizmetleri, polis ve diğer yerel hizmetler gibi hizmetlerin finansmanında kullanılır.
Vergi İadeleri
Mükellefler, ödedikleri vergilerin hesaplanan vergi borçlarından fazla olması durumunda vergi iadesi alabilirler. Zira bu durum genellikle fazladan yapılan stopaj veya tahmini vergi ödemeleri nedeniyle olur. İadeler, IRS tarafından işleme alındıktan sonra genellikle birkaç hafta içinde mükellefe geri ödenir. Vergi iadesi süreci, mükelleflerin fazla ödedikleri vergileri geri alabilmelerini sağlar.
ABD Vergi Sistemi ile İlgili Bilinmesi Gereken 10 Temel Terim
1. AGI (Adjusted Gross Income)
Düzeltilmiş brüt gelir, bir yıl boyunca elde edilen tüm gelirlerin toplamından belirli yasal düşülmeler yapıldıktan sonra elde edilen net miktarı ifade eder.
2. Vergi Kredisi (Tax Credits)
Ödenmesi gereken vergi miktarını doğrudan azaltan, dolayısıyla vergi mükelleflerine büyük finansal avantaj sağlayan miktarlardır.
3. Vergi İndirimleri (Tax Deductions)
Vergilendirilebilir geliri düşürerek dolaylı yoldan vergi yükünü hafifleten giderlerdir.
4. Standart Kesinti (Standard Deduction)
Her vergi mükellefinin gelirinden belirli bir miktarı vergi matrahından çıkarmasına izin veren sabit bir indirim miktarıdır.
5. Ayrıntılandırılmış İndirimler (Itemized Deductions)
Tıbbi masraflar ve ev kredisi faizi gibi özel harcamaları içeren, vergi mükelleflerinin standart kesintiden farklı olarak seçebileceği detaylı indirimlerdir.
6. Muafiyet (Exemption)
Mükelleflerin kendileri, eşleri ve bakmakla yükümlü oldukları kişiler için gelirlerinden çıkarabilecekleri miktarları ifade eder.
7. Aşamalı Vergi (Progressive Taxation)
Gelir arttıkça uygulanan vergi oranlarının da arttığı vergilendirme sistemidir.
8. Vergilendirilebilir Gelir (Taxable Income)
Tüm izin verilen kesintiler ve muafiyetler yapıldıktan sonra vergilendirilmesi gereken net gelir miktarıdır.
9. Gönüllü Uyum (Voluntary Compliance)
ABD vergi mükelleflerinin gönüllü olarak vergi yasalarına uyum sağlaması ve vergi beyannamelerini doğru bir şekilde doldurması esasına dayanır.
10. Stopaj (Withholding)
Maaşlardan ve diğer gelirlerden vergi kesintisi yapılması ve bu kesintilerin vergi yılı sonunda hesaplanacak toplam vergi borcuna mahsup edilmesi işlemidir.
Özetle
ABD'de vergi sistemi, karmaşık yapısı ve çok katmanlı yönetimi ile bilinir. Fakat temel prensiplerini anlamak, mükelleflerin vergi yükümlülüklerini doğru bir şekilde yönetmelerine ve potansiyel faydaları maksimize etmelerine yardımcı olabilir. Vergi mevzuatındaki değişiklikleri takip etmek ve gerekirse profesyonel destek almak en iyi seçenek olacaktır.
Konuya İlişkin SSS ve Cevapları
1. ABD'de kimler federal gelir vergisi ödemek zorundadır?
ABD vatandaşları, yasal daimi sakinler ve ABD'de önemli zaman geçiren yabancılar federal gelir vergisi ödemek zorundadır.
2. Vergi beyannamesi ne zaman verilmelidir?
Federal vergi beyannameleri genellikle her yıl 15 Nisan'a kadar verilir. Tarih hafta sonuna veya tatil gününe denk gelirse, son teslim tarihi bir sonraki iş gününe sarkar.
3. Eyalet vergileri nasıl işler?
Her eyaletin kendi mevzuatına göre değişen eyalet vergileri, bazı eyaletlerde gelir vergisi alınmazken, diğerleri çeşitli oranlarda gelir vergisi alır.
4. Vergi iadesi nasıl alınır?
Vergi iadesi, ödenen vergilerin hesaplanan vergi borcundan fazla olması durumunda gerçekleşir ve IRS tarafından işlem gördükten sonra elektronik olarak veya çek olarak ödenir.
5. Federal vergi dilimleri ve oranları nasıl belirlenir?
Vergi oranları ve dilimleri, Kongre tarafından yasa ve düzenlemelerle belirlenir ve mükellefin gelirine göre artar. Dilimler yıllık olarak enflasyon ve ekonomik faktörlere göre ayarlanabilir.
6. Sosyal Güvenlik ve Medicare vergileri (FICA) nedir?
Sosyal Güvenlik ve Medicare vergileri, yaşlılık, sakatlık, aile ve sağlık sigortası programlarını finanse etmek için kullanılır ve çalışanların maaşlarından otomatik olarak kesilir.