ABD Şirket Türleri ve Nitelikleri (Detaylı Karşılaştırma)
Amerika Birleşik Devletleri, çeşitli işletme türleri sunan dinamik bir ekonomiye sahiptir. Girişimciler ve işletme sahipleri için işletme yapısı seçimi kritik bir karar olabilir. Anonim şirketler, limited şirketler, ortaklık şirketleri ve şahıs şirketleri gibi farklı yapılar, farklı avantajlar ve dezavantajlar sunar.
Yazımızda, ABD'deki şirket türlerini ayrıntılı bir şekilde inceleyerek her birinin özelliklerini, vergi durumlarını, yönetim esnekliğini ve işletme sahipleri üzerindeki etkilerini detaylı olarak ele alacağız.
ABD Farklı Şirket Türleri ve Özellikleri
Amerika'da farklı şirket türleri bulunmaktadır. Her birinin kendi özellikleri ve avantajları vardır. İşletme sahiplerinin ihtiyaçları ve tercihleri doğrultusunda uygun olanı seçmek gereklidir. İşte Amerika'da sıkça tercih edilen bazı şirket türleri:
- Anonim Şirketler
- Limited Şirketler
- Ortaklık Şirketleri
- Şahıs Şirketleri
1) Anonim Şirketler (Corporatıon)
Anonim şirketler, hisse senetlerini halka arz edebilen ve genellikle büyük ölçekli işletmelerdir. Sınırsız sayıda hissedara sahip olabilir. Anonim şirketler, genellikle karmaşık bir yönetim yapısına sahiptir; yönetim kurulu stratejik kararları alırken, hissedarlar genel kurullarda önemli kararları onaylarlar. Anonim şirketler genellikle kurumsal büyümeyi ve yatırımı teşvik etmek için de kullanılır ve çeşitli sektörlerde faaliyet gösterebilirler.
Amerika Birleşik Devletleri'nde anonim şirketler (Corporations) genellikle C Corporations (C Corp) ve S Corporations (S Corp) şeklinde iki ana kategoriye ayrılır:
- C Corporation (C Corp): C Corporations, sınırsız sayıda hissedara sahip olabilir. Hissedarlar, şirket borçlarından kişisel olarak sorumlu değildirler. Durumun böyle olması hissedarların kişisel varlıklarının şirketin borçları nedeniyle tehlikeye girmemesini sağlar. Vergi açısından, C Corporations kurumlar vergisine tabidir. Şirket elde ettiği kâr üzerinden kurumlar vergisi öder ve hissedarlara dağıtılan kâr payları bireysel vergi beyannamesinde tekrar vergilendirilir. Yönetim yapısı genellikle karmaşıktır. Burada yönetim kurulu stratejik kararları alırken, hissedarların genel kurulları şirketin önemli kararlarını onaylar.
- S Corporation (S Corp): S Corporations, en fazla 100 hissedara izin verir. Amerika vatandaşlığı ya da green card’ı olmayan yabancılara ve belirli kuruluşlara (bankalar, sigorta şirketleri vb.) hissedarlık hakkı tanımaz. Vergi açısından, kârlarını hissedarların bireysel gelir vergisi beyannamesinde rapor ederler; böylelikle çifte vergilendirmeyi önlerler ve şirket düzeyinde vergi ödemek zorunda kalmazlar. Hissedarlar, şirket borçlarından kişisel olarak sınırlı sorumluluk taşır ve genellikle C Corporations'a göre daha basit bir yönetim yapısına sahiptirler.
2) Limited Şirketler (Lımıted Lıabılıty Company/LLC)
Amerika Birleşik Devletleri'nde Limited Şirketler (LLC), işletmeler arasında yaygın olarak tercih edilen bir yapıdır. Limited şirket tipi, ortaklarına sınırlı sorumluluk sağlar ve esnek bir işletme yapısı sunar. Özellikle, ortakların kişisel varlıklarını şirket borçlarından korur. LLC'ler, vergi açısından esneklik sunar; şirket gelirini ortakların bireysel vergi beyannamelerine aktarır ve çifte vergilendirmeyi önler.
Ortaklar, şirketin karar alma süreçlerini ve yönetimini belirler. LLC'ler kuruluş aşamasında ve işletme sürecinde daha az düzenlemeye tabidir. Zira bu LLC’leri idari bürokrasinin ve formalitelerin karmaşıklığından korunmasını sağlar. Her ne kadar LLC’ler birçok avantaj sunsa da, farklı işletme ihtiyaçlarına göre farklı şirket yapıları daha uygun olabilir. Bundan dolayı, işletme sahipleri seçimlerini yaparken dikkatlice değerlendirme yapmalı ve profesyonel danışmanlık almalıdır.
3) Ortaklık Şirketleri (Partnershıp)
Amerika Birleşik Devletleri'nde ortaklık (Partnership) şirketleri, iki veya daha fazla kişinin bir araya gelerek bir işletmeyi kurdukları bir iş ortaklığı yapısıdır. Ortaklık şirketlerinde, ortaklar işletme yönetimine ve işletmenin karar alma süreçlerine eşit olarak katılır. Ortaklık yapısında sınırsız sorumluluk bulunur; yani, ortaklar işletmenin borçlarından dolayı kişisel varlıklarını risk altında tutabilirler.
Genel ortaklık ve sınırlı ortaklık olmak üzere iki ana türde ortaklık yapısı bulunur. Genel ortaklıkta tüm ortaklar eşit sorumluluk taşırken; sınırlı ortaklıkta genel ortaklar sınırsız sorumluluktan, sınırlı ortaklar ise yatırdıkları sermaye ile sınırlı sorumluluktan sorumludur. İlgili yapı, işletme sahiplerine esneklik sağlar ancak sınırsız sorumluluk riski taşır.
4) Şahıs Şirketleri (Sole Proprietorshıp/SP)
ABD'de "şahıs şirketi" genellikle "sole proprietorship" olarak anılır ve sadece bir kişiye ait olan, ilgili kişinin işletmenin faaliyetlerinden, borçlarından ve yükümlülüklerinden bireysel olarak sorumlu olduğu bir işletme tipidir. Yapı, işletme sahibinin kişisel varlığını işletmeyle aynı varlık olarak kabul eder.
Şahıs şirketleri, kuruluşu kolay ve maliyeti düşük olan bir yapıya sahiptir. İşletme sahibi, işletmenin yönetimi ve kontrolü üzerinde tam yetkiye sahiptir. Vergi açısından, işletme geliri işletme sahibinin bireysel vergi beyannamesine aktarılır ve şirket genellikle ayrı bir şekilde vergilendirilmez. Yapının avantajları arasında kolay kurulum ve yönetim yer alırken, sınırsız sorumluluk taşıması ve büyüme potansiyelinin sınırlı olması dezavantajlar arasında yer alır. Şahıs şirketleri genellikle küçük ölçekli işletmeler ve kendi işini kurmak isteyen bireyler için tercih edilir.
ABD Şirket Türlerinin Avantaj ve Dezavantajları
Her bir işletme yapısı, farklı avantajlara ve dezavantajlara sahiptir ve işletme sahibinin belirli hedeflerine, faaliyet alanına ve büyüme planlarına bağlı olarak tercih edilir. Amerika'da yaygın olarak görülen dört şirket türünün avantajları ve dezavantajları şunlardır:
1) Anonim Şirketler
Avantajlar:
- Sınırsız sermaye: Hisse senetleriyle sermaye artırılabilir.
- Sınırlı sorumluluk: Hissedarlar genellikle yatırdıkları sermayeyle sınırlı sorumluluk taşır.
- Kolay hisse devri: Hisse senetleri kolayca devredilebilir.
Dezavantajlar:
- Daha fazla düzenleme ve raporlama: Karmaşık düzenlemeler ve düzenli raporlama gereksinimi vardır.
- Vergi karmaşıklığı: Çifte vergilendirme riski bulunabilir.
2) Limited Şirketler (LLC)
Avantajlar:
- Sınırlı sorumluluk: Sahipler kişisel varlıklarını korur.
- Esneklik: Esnek işletme yapısı ve yönetim modeli sunar.
- Vergi esnekliği: Gelirler genellikle sahiplerin bireysel vergi beyannamelerine aktarılır.
Dezavantajlar:
- Sınırlı yatırım çekme yeteneği: Hisse senetleri veya kamuya açılma gibi seçenekler sınırlı olabilir.
- Yüksek kuruluş maliyetleri: Diğer işletme yapılarına göre daha yüksek kuruluş maliyetleri olabilir.
3) Ortaklık Şirketleri
Avantajlar:
- Kolay kurulum: Az düzenlemeye tabidir ve düşük kuruluş maliyetleri vardır.
- Sadece bir kişiye ait olmama: İşletmeyi yönetmek ve sorumluluğu paylaşmak için bir grup oluşturulabilir.
Dezavantajlar:
- Sınırsız sorumluluk: Ortaklar, işletmenin borçlarından kişisel olarak sorumlu olabilirler.
- Karar alma zorlukları: Ortaklar arasında anlaşmazlıklar olabilir.
4) Şahıs Şirketleri
Avantajlar:
- Kolay kurulum ve yönetim: Az düzenlemeye tabidir ve kuruluş maliyetleri düşüktür.
- Tam kontrol: İşletme sahibi işletmenin tam kontrolüne sahiptir.
Dezavantajlar:
- Sınırsız sorumluluk: İşletmenin borçlarından dolayı işletme sahibinin kişisel varlıkları risk altındadır.
- Büyüme potansiyeli kısıtlı: İşletme genellikle işletme sahibinin beceri ve kaynaklarıyla sınırlıdır.
ABD Şirket Türlerinin Karşılaştırılması
ABD'de yaygın olarak görülen dört şirket yapısının öne çıkan özelliklerini karşılaştırmak, her birinin birbirlerine göre avantaj ve dezavantajlarını görmek açısından faydalı olabilir. İşletme sahipleri, kendi ihtiyaçları ve hedeflerine en uygun olanı seçerken bu farklılıkları göz önünde bulundurabilir.
ABD'de yaygın olarak görülen dört şirket türünün özelliklerini karşılaştıran bir tablo aşağıdaki gibidir:
Özellikler |
Anonim Şirketler |
Limited Şirketler |
Ortaklık Şirketleri |
Şahıs Şirketleri |
Sorumluluk |
Hissedarlar sınırlı sorumludur |
Sahipler sınırlı sorumludur |
Ortaklar sınırsız sorumludur |
İşletme sahibi sınırsız sorumludur |
Sermaye |
Halka açılabilir, hisse senedi ile sermaye artırılabilir |
Ortakların yatırdığı sermayeyle sınırlıdır |
Ortakların yatırımıyla sermaye sağlanır |
İşletme sahibi kendi yatırımıyla sermaye oluşturur |
Vergi Durumu |
Kurumlar vergisine tabidir, çifte vergilendirme riski barındırır |
Kâr geliri, ortakların bireysel vergi beyannamesine aktarılır |
Vergilendirme ortakların bireysel gelirlerine yansır |
İşletme sahibinin kişisel vergi beyannamesine yansır |
Yönetim Yapısı |
Yönetim kurulu ve genel kuruldan müteşekkil karmaşık bir yönetim yapısına sahiptir |
Esnek yapı. Yönetimi ortaklar belirler |
Ortaklar işletmeyi eşit olarak yönetir |
İşletme sahibi idarenin tekil sorumlusudur |
Kuruluş Maliyeti |
Daha yüksek kuruluş maliyetleri vardır |
Diğer yapılar göre daha düşük kuruluş maliyetleri vardır |
Az düzenleme tabidir ve düşük kuruluş maliyetleri vardır |
Düşük kuruluş maliyetleri vardır |
Esneklik |
Hisse devri kolay olsa da çeşitli düzenlemeler gerektirir |
Şirket yönetiminde geniş bir esneklik sunsa da hisse devri bazen kısıtlı olabilir |
Ortaklık anlaşması esnekliği sağlar |
İşletme sahibinin tam kontrolü söz konusudur |
İşletme Devamlılığı |
Daha istikrarlı, daha uzun ömürlü olabilir |
Sahiplerin değişimiyle devamlılık sağlar |
Ortak değişiklikleriyle devam eder |
İşletme sahibinin isteğine bağlı olarak sonlanabilir |
Özet
Yazıda, ABD'deki farklı şirket türlerinin özelliklerini, avantajlarını ve dezavantajlarını detaylı bir şekilde ele aldık. Anonim şirketler, sınırlı sorumluluk ve halka açılma fırsatları sunarken; limited şirketler esnek yönetim ve vergi avantajlarına sahiptir. Ortaklık yapısı iş birliği; şahıs şirketleri ise kişisel varlıkların korunması odaklıdır. Vergi yapısı, kuruluş maliyeti, yasal uyum gereklilikleri ve işletmenin devamlılığı gibi kriterleri karşılaştırarak her bir şirket yapısının farklı senaryolar için uygun olduğu görülebilir.
İşletme sahiplerinin uzun vadeli hedeflerini ve ihtiyaçlarını dikkate alarak bir profesyonel danışmanlığa başvurmaları ve bunlara en uygun şirket yapısını seçmeleri önerilir.
Konuya İlişkin Sıkça Sorulan Sorular
ABD’de kaç şirket vardır?
ABD'de milyonlarca şirket bulunmaktadır, kesin rakam sürekli değişebilir ancak milyonlarca işletme ve şirket faaliyet göstermektedir.
ABD’de kimler şirket kurabilir?
Herhangi bir yasal yaş sınırlaması olmaksızın herkes Amerika’da şirket kurabilir. Hem yerli hem de yabancı vatandaşlar şirket sahibi olabilir.
En büyük şirket türü nedir?
En büyük şirket türü genellikle C Corporation olarak bilinir. Bu şirket türü geniş hissedarlık yapısına ve ayrı bir hukuki varlık özerliğine sahiptir.
Limited şirket ticari şirket midir?
Limited şirket (LLC), ticari bir şirket türüdür ve işletme sahiplerine sınırlı sorumluluk veren ve vergi esnekliği sağlayan bir yapı sunar.